Erne, kutsakorra da!

Aiala Elorrieta Agirre, Manu Robles-Arangiz fundazioa, nieznaiznabil blogean.

Jan ta jabe artikuluan hausnartzen aritu ginen, kontsumo-eredu kapitalistaren eta eredu basati hau gainditu nahi duten hainbat ikuspegiren inguruan. Esaten genuen, elikadura burujabetasuna, ekonomia feminista, erabakitzeko eskubidea eta beste abar batzuk, ez direla moda hutsean dauden azaleko asmakizunak; edukiz kargatuta datozen aldarriak baizik. Gaur egungo eredua(k) irauli nahi baditugu, geure egin behar ditugunak.

Lau urterik behin eman ohi zaigu aukera boza emateko, eta oraindik ere demokrazia gabeziaz bezain beste, hitz egiten dugu demokraziaz. Kontsumitu, egunero kontsumitzen dugu, behin baino gehiago gainera. Argia pizte hutsa, kontsumo ekintza argia da. Sarean gabiltzanean, online erosketarik egiten ez badugu ere, kontsumitzen ari gara. Zer esanik ez, kartera ireki eta dirua edo txartelak ateratzen ditugun bakoitzean. Lau urtero botoa ematearen aldean, nola ez du, bada, gure kontsumo-portaerak eraldaketa botererik izango?

Pedagogiaren inguruan ezer gutxi jakin arren, ezagutzen dut zein bidetatik ikasi ditudan gauzak bizitzan. Ikaskuntza esanguratsua, gozagarria dena, hondoraino barneratzen den horietakoa, ez dator inposiziotik, ezta pertsona sasijakintsu orojakile lezio-emaileen eskuetatik ere. Zurikeriatan ibili gabe eta neure kontraesanak ezkutatzeko asmorik gabe, ideia bat plazaratu nahiko nuke, besterik ez. Azken urteetan nire egunerokotasunean eta kontsumo-ohituretan emandako urrats guztiak, inguruko pertsona, iniziatiba eta proiektu eredugarriengandik ikasiaz eman ditut. Inguarengandik, alegia.

Asko begiratuz, aztertuz, eta umeek bezala, zergatik? galdetuz. Azken finean, kutsatu nautelako. Gauzak beste era batean egiten dituztenek irakatsi egin didalako, “hau-horrela-egin-behar-duzu-bestela-ez-zara-cool” esan gabe, bestela, alperrik dabiltza! Ideia batzuk berehalakoan tentatu naute, eta ariketa erraza izan dira. Beste batzuk, momentuan erakartzen nauten arren, denbora behar izaten dut aldaketa praktikara eramateko. Buruan dut adibidea: aurrezki-kutxa b-etikotik atera eta etikoa eramateko orduan, sartzen zaigun sentimentalismoa. Baina tira, denbora kontua izan daiteke.

Oraindik ere, Iberdrolari ordaintzen diogu etxean eta badakit, horixe izango da hurrengoa: Iberdrolari ordaintzen ez diodan lehen elektrizitate-faktura ez da hain mingarria izango. Produktu lokalen kontsumoa, auzoko komertzio txikiak -nire auzoan dagoen urdaitegiarekin maiteminduta nago!-… erosten ditugun edukiontzietan arreta jartzea, kontsumo-maila leuntzea,  bigarren eskuko merkatuak gure buruko-planoetan sartzea, elkartruke harremanak planteatzea …  Adibide batzuk baino ez dira, hasiera bat izan daitezkeenak. Geure esku dagoena egin behar dugu, pausuz-pausu, bakoitzak nahi eta ahal duen erritmoetan. Guztion artean, kontsumo-portaerek duten botere eraldatzailea barneratzen badugu, urrats handiak emateko gai izango gara.

Begira ezazu zure inguruan, zure harreman sareetan, lagun taldean, zure auzoko dendetan. Galdetu zure amomari. Entzun, zaude adi, galdetu, harritu zaitez. Eta konturatu orduko, taka! Zeu ere kutsatzen hasita egongo zara. Zorionekoa zu! Laster zu zeu ere, kutsakorra izango zara! Edo bazara bazara,  jakin ez dakizun arren…